Fibromialgia

Fibromialgia to schorzenie, które powoduje długotrwały ból i tkliwość całego ciała. Zwykle pojawia się u kobiet w młodym lub średnim wieku, ale może na nią zachorować każdy, niezależnie od wieku i płci.

Objawy

Ta choroba jest zespołem, na który składają się następujące objawy:

ból po obu stronach ciała, powyżej i poniżej pasa oraz w osiowym odcinku kręgosłupa (zazwyczaj mięśnie przywodziciela, łopatkowe i trapezowe), który trwa dłużej niż trzy miesiące;
sztywność;
zmęczenie; przerywany i niespokojny sen;
trudności poznawcze.

Do postawienia diagnozy wykorzystuje się wiele innych objawów, których nie można wyjaśnić, np. lęk lub depresję oraz problemy z wykonywaniem codziennych czynności.

Fibromialgia jest diagnozą wykluczającą, co oznacza, że zanim zostanie uznana za przyczynę, należy wykluczyć inne zaburzenia, które mogłyby wywołać te same objawy. W ocenie klinicznej można znaleźć obiektywne oznaki odrębnej lub współistniejącej choroby, w tym:

niedoczynność tarczycy;
reumatoidalne zapalenie stawów;
toczeń rumieniowaty układowy;
polimialgia reumatyczna;
choroby autoimmunologiczne lub zapalne;
ponadto bóle w klatce piersiowej, duszności i kołatanie serca, a także poważne problemy z sercem.

Badania laboratoryjne

Chociaż pacjenci z fibromialgią nie mają typowych nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych, rutynowe badania laboratoryjne i obrazowe mogą pomóc wykluczyć choroby o podobnych objawach i zdiagnozować pewne często współistniejące choroby zapalne. Do tych badań należą:

morfologia krwi;
panel metaboliczny (lipidogram, hemoglobina glikowana, GFR, kwas moczowy, AST, ALT, sód, potas, białko całkowite);
ogólne badanie moczu;
poziom 25-hydroksy witaminy D;
poziom hormonu stymulującego tarczycę
poziom witaminy B12
badania żelaza (poziom żelaza, całkowita zdolność wiązania żelaza, procent nasycenia i poziom ferrytyny w surowicy);
Poziom magnezu;
wskaźniki stanu zapalnego (OB, CRP, czynnik reumatoidalny).

Terapia

Nie ma lekarstwa na fibromialgię, ale edukacja, zmiana stylu życia i odpowiednie leki mogą pomóc osobie chorej odzyskać kontrolę i poczuć się znacznie lepiej. U dzieci z fibromialgią można uzyskać poprawę dzięki terapii, ćwiczeniom, technikom relaksacyjnym i edukacji. W większości przypadków nie potrzebują one leków.

Podejście poznawczo-behawioralne do zarządzania bólem u dorosłych opiera się na modelach zachowania w bólu, które pokazują, jak powiązane są ze sobą czynniki biologiczne, poznawcze, emocjonalne i behawioralne.

Zmiana trybu życia

Do działań związanych z trybem życia należą:

dieta („low FODMAP” przy objawach ze strony przewodu pokarmowego);
zarządzanie stresem;
ćwiczenia aerobowe (aerobik o niskiej intensywności, spacer, aerobik wodny, rower stacjonarny);
terapia snu;
terapia poznawczo-behawioralna.

Farmakoterapia

W leczeniu fibromialgii należy zawsze stosować zarówno leki, jak i terapie nielekowe. Zawsze należy leczyć współwystępującą depresję.

Poniżej wymienione są niektóre leki stosowane w leczeniu choroby:

leki przeciwdepresyjne (np. amitryptylina, duloksetyna, wenlafaksyna)
leki przeciwdrgawkowe (pregabalina, gabapentyna)
kannabinoidy (THC, CBG, CBN)
leki przeciwbólowe (tramadol)
środki zwiotczające mięśnie szkieletowe (tyzanidyna)
alfa-2 agoniści (klonidyna, CBG).

W przypadku problemów ze snem, które nie ustępują po zastosowaniu leczenia nielekowego, pomocne mogą być następujące leki:

leki przeciwdepresyjne (trazodon)
leki przeciwdrgawkowe (pregabalina)
niebenzodiazepinowe leki nasenne (np. zolpidem, zaleplon, eszopiklon)
środki zwiotczające mięśnie (tyzanidyna).

Inne środki, które mogą być stosowane w leczeniu fibromialgii to: