Endometrioza

Endometrioza to choroba, w której komórki błony śluzowej macicy występują poza jamą macicy. Dotyczy to od 6 do 10% kobiet w wieku rozrodczym, a częstość występowania wzrasta do 50% wśród kobiet z niepłodnością. Głównym objawem endometriozy jest silny i przewlekły ból miednicy, jednak objawy mogą być różne i różnią się u każdej pacjentki.

Objawy bólowe w endometriozie

Ból związany z endometriozą może obejmować:

• Bolesne miesiączki (dysmenorrea): Jest to najbardziej powszechny objaw, charakteryzujący się silnym, kurczowym bólem w dole brzucha podczas miesiączki.
• Ból podczas stosunku płciowego (dyspareunia): Wynika z obecności zmian endometriotycznych w okolicy pochwy i odbytnicy.
• Ból w dole brzucha: Może być stały lub pojawiać się okresowo, niezależnie od miesiączki.
• Ból podczas oddawania moczu lub stolca: Związany z umiejscowieniem zmian endometriotycznych w pobliżu pęcherza moczowego lub jelit.
• Inne objawy: Nudności, wymioty, zmęczenie, biegunka lub zaparcia.

Nasilenie bólu nie zawsze koreluje ze stopniem zaawansowania endometriozy. Niektóre kobiety odczuwają silny ból nawet przy niewielkich zmianach, podczas gdy inne mogą nie odczuwać bólu pomimo rozległych zmian.

Diagnostyka bólu w endometriozie

Rozpoznanie endometriozy wymaga często kompleksowego podejścia, które może obejmować:

• Dokładny wywiad: Lekarz zbiera szczegółowy wywiad dotyczący objawów, cyklu miesiączkowego, historii ciąży i poronień oraz innych dolegliwości.
• Badanie ginekologiczne: Obejmuje badanie palpacyjne brzucha i miednicy w celu oceny obecności tkliwości, guzków lub zrostów.
• Badania obrazowe: USG przezpochwowe może pomóc w identyfikacji torbieli endometrialnych, ale nie zawsze wykrywa wszystkie ogniska endometriozy. Rezonans magnetyczny (MRI) jest dokładniejszą metodą obrazowania, ale droższą i mniej dostępną.
• Laparoskopia: Jest to zabieg chirurgiczny, który pozwala lekarzowi na bezpośrednie obejrzenie narządów miednicy mniejszej i pobranie wycinków do badania histopatologicznego. Stanowi złoty standard diagnostyczny endometriozy.

Leczenie bólu w endometriozie

Leczenie endometriozy i bólu z nią związanego zależy od nasilenia objawów, wieku pacjentki oraz jej planów dotyczących potomstwa. Może obejmować:

• Leczenie farmakologiczne:
  • Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ): Zmniejszają ból i stan zapalny.
  • Leki przeciwdepresyjne i przeciwpadaczkowe: Stosowane w bólu neuropatycznym
  • Leki opioidowe: Mogą być stosowane pod specjalnym nadzorem lekarza, w okresach największego nasilenia bólu.
  • Konopie medyczne: Nowa grupa leków recepturowych, które wpływają na różne mechanizmy powstania bólu, wykazując działanie przeciwzapalne, rozluźniając mięśnie oraz redukując ból neuropatyczny.
  • Hormonalna terapia: Może obejmować złożone tabletki antykoncepcyjne, progestageny, analogi GnRH. Te leki zmniejszają produkcję hormonów, które stymulują wzrost endometrium.
  • Inhibitory aromatazy: Nowsze leki, które mogą zmniejszyć produkcję estrogenów.
• Leczenie chirurgiczne: Laparoskopia może być stosowana zarówno do diagnostyki, jak i leczenia. W trakcie zabiegu lekarz może usunąć lub zniszczyć ogniska endometriozy. W bardziej zaawansowanych przypadkach może być konieczna laparotomia (operacja otwarta).
• Leczenie wspomagające: Terapie uzupełniające, takie jak fizjoterapia, akupunktura, masaż, techniki relaksacyjne i psychoterapia, mogą pomóc w radzeniu sobie z bólem i innymi objawami endometriozy.

Ważne: Lekarzem prowadzącym dla Pacjentki z endometriozą, zawsze pozostaje lekarz ginekolog. Konsultacja w poradni leczenia bólu obejmuje postępowanie obajwowe które ma poprawić jakość życia Pacjentki, jednak nie leczy przyczyny dolegliwości i jest jedynie uzupełnieniem leczenia ginekologicznego.